mayoz bölünme evreleri ne demek?

Mayoz Bölünme Evreleri

Mayoz bölünme, eşeyli üreyen canlılarda görülen ve kromozom sayısını yarıya indiren özel bir hücre bölünmesi türüdür. Temel olarak Mayoz I ve Mayoz II olmak üzere iki ana aşamadan oluşur ve her aşama da kendi içinde farklı evrelere ayrılır.

Mayoz I

• Profaz I: Mayozun en uzun ve karmaşık evresidir. Bu evrede:

  • Kromatin iplikler kısalıp kalınlaşarak kromozomları oluşturur.
  • Homolog kromozomlar yan yana gelerek sinapsis yapar. Bu yapıya tetrat denir.
  • Homolog kromozomlar arasında krossing over gerçekleşebilir. Bu olay, genetik çeşitliliği artırır. (Krossing Over Nedir?)
  • Çekirdek zarı ve çekirdekçik eriyerek kaybolur.
  • İğ iplikleri oluşmaya başlar.

• Metafaz I:

  • Homolog kromozom çiftleri (tetratlar) hücrenin ekvator düzleminde dizilir.
  • İğ iplikleri, kromozomların sentromerlerine bağlanır.

• Anafaz I:

  • Homolog kromozomlar birbirinden ayrılarak hücrenin zıt kutuplarına doğru çekilir. Bu ayrılma sırasında kardeş kromatitler ayrılmaz. (Homolog Kromozom Nedir?)

• Telofaz I:

  • Kromozomlar kutuplara ulaşır.
  • Çekirdek zarı ve çekirdekçik yeniden oluşur (bazı türlerde oluşmayabilir).
  • Sitokinez başlar ve hücre ikiye bölünür.

Mayoz II

Mayoz II, mitoza benzer bir bölünmedir. Mayoz I sonucu oluşan haploit (n) hücreler, Mayoz II ile bölünerek yine haploit (n) hücreler oluşturur.

• Profaz II:

  • Kromozomlar yeniden belirginleşir.
  • Çekirdek zarı ve çekirdekçik eriyerek kaybolur.
  • İğ iplikleri oluşur.

• Metafaz II:

  • Kromozomlar hücrenin ekvator düzleminde tek sıra halinde dizilir.
  • İğ iplikleri, kardeş kromatitlerin sentromerlerine bağlanır.

• Anafaz II:

  • Kardeş kromatitler birbirinden ayrılarak hücrenin zıt kutuplarına doğru çekilir. (Kardeş Kromatit Nedir?)

• Telofaz II:

  • Kardeş kromatitler (artık kromozom olarak adlandırılırlar) kutuplara ulaşır.
  • Çekirdek zarı ve çekirdekçik yeniden oluşur.
  • Sitokinez tamamlanır ve her bir hücreden iki yeni hücre oluşur.

Mayoz bölünme sonucunda, bir diploid (2n) hücreden dört haploit (n) hücre oluşur. Bu hücreler, gamet (sperm veya yumurta) hücreleridir.